06.08.2025 2025-2026 Sezonu Kuru İncir Sektör Toplantısı Aydın Ticaret Borsası Ev Sahipliğinde Gerçekleştirildi

Aydın Ticaret Borsası ev sahipliğinde düzenlenen 2025-2026 Sezonu Kuru İncir Sektör Toplantısı, sektör paydaşlarının geniş katılımıyla gerçekleştirildi.

Toplantının birinci oturumu, Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur’un açılış konuşmasıyla başladı. Ardından, Aydın İl Tarım ve Orman Müdürü Ayhan Temiz sektöre yönelik değerlendirmelerini paylaştı.

Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, 2024-2025 sezonunda ilimizde ve ülkemizde gerçekleşen üretim ile ihracat rakamlarına değindi. Çondur, 2024/2025 sezonunda ülkemizde toplam 69.953 ton kuru incir üretimi yapıldığını, bu üretimin 54.085 tonunun ise Aydın ilinden gerçekleştiğini ifade etti. Ayrıca, Aydın Ticaret Borsası’nda HMS kilogram fiyatının 168,33 TL olduğunu belirtti.

Dünya incir üretimi ve ihracatında ilk sırada yer alan ülkemizin, 2024/2025 sezonunda toplam 57.320 ton kuru incir ihracatı gerçekleştirdiğini; bu ihracatın 43.213 tonunun Aydın iline ait olduğunu vurguladı.

Her sezon öncesinde düzenlenen sektör toplantılarının, üyelerin talep ve beklentilerinin ilgili kurumlara aktarılması açısından önemli bir platform olduğuna değinen Çondur, ürünlerin katma değerinin artırılması ve yeni pazarların oluşturulması amacıyla çeşitli çalışmalara öncülük ettiklerini vurguladı.

Geçtiğimiz yıl düzenlenen toplantının ardından hazırlanan raporda, özellikle ihracatta karşılaşılan sorunlara dikkat çektiklerini belirten Çondur, ihraç edilen kuru incirlerin çeşitli nedenlerle geri dönmesi durumunda, ilk sınır giriş noktasında gerçekleştirilen gümrük işlemlerinin ihracatçılar açısından ciddi mağduriyet ve prestij kaybına yol açtığını dile getirdi.

Bu kapsamda, sorunun çözümü için Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürü Sayın Mustafa Gümüş ile yapılan görüşmede, geri dönen ürünlerin ilk sınır giriş noktasına bağlı kalmak şartıyla Aydın’daki antrepolara çekilerek, gıda güvenliği kontrolleri tamamlanana kadar burada muhafaza edilmesine yönelik taleplerini ilettiklerini açıkladı.

Konuşmasında, üyelerden gelen talepler doğrultusunda çalışmalara aralıksız devam ettiklerini vurgulayan Çondur; ücretsiz e-ticaret ve danışmanlık hizmetleriyle üyelerin ticaret hayatına katkı sağlamaya çalıştıklarını dile getirdi.

Bu çerçevede hayata geçirilen Yöresel Aydın Platformu ile üyelerin ürünlerini doğrudan nihai tüketiciyle buluşturduklarını belirten Çondur, fuar ve etkinliklerde ürün tedarik etmek isteyen tüketicilerin, platform aracılığıyla üyelerle iletişime geçebildiğini aktardı.

Ayrıca, Türk Patent ve Marka Kurumu ile imzalanan iş birliği protokolü kapsamında kurulan ve Türkiye’deki ticaret borsaları arasında bir ilk olma özelliği taşıyan Sınai Mülkiyet Danışma Birimi ile markalaşma, patent, tasarım ve coğrafi işaret alanlarında sadece üyelere değil, girişimcilere de ücretsiz danışmanlık sağladıklarını aktaran Çondur, fikri ve sınai hakların korunmasına katkı sunarak bölge ekonomisine değer katmayı hedeflediklerini vurguladı.

Dünya incir ticaretine ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Çondur, 2020-2024 yılları arasında ortalama en yüksek ihracatın 90 bin 258 ton ile Türkiye tarafından gerçekleştirildiğini, bunun dünya ticaretinden yüzde 47 pay anlamına geldiğini söyledi. Sektör toplantılarında tespit edilen sorunların çözümüne yönelik tüm kurumlarla iş birliğini sürdürdüklerini belirten Çondur, toplantının verimli geçmesini temenni ederek yeni sezonun üreticiler, tüccarlar, işletmeler ve ihracatçılar için hayırlı olmasını diledi.

Aydın Tarım ve Orman İl Müdürü Ayhan Temiz, toplantıda yaptığı konuşmada, Aydın’ın 1 milyon 305 bin tonluk dünya yaş incir üretiminin yüzde 16’sını, Türkiye üretiminin ise yüzde 56’sını tek başına karşıladığını belirtti. İlde yer alan 387 bin dekarlık incir üretim alanının yüzde 22’sinde organik üretim yapıldığını ifade eden Temiz, bu özelliklerin Aydın’ı dünya incirinde ayrıcalıklı bir konuma taşıdığını söyledi.

“Aydın İnciri” nin coğrafi işaret ve Avrupa Birliği tescili ile koruma altında olduğunu hatırlatan Temiz, ürünün birçok dış pazarda yer aldığını ve Türkiye’nin tarımsal ihracatında önemli bir paya sahip olduğunu vurguladı. Geçtiğimiz yıl, müdürlük denetimleri sonrası 45 bin 372 ton kuru incirin ihracatına izin verildiğini açıkladı.

Ancak bu başarının bazı zorlukları da beraberinde getirdiğini belirten Temiz, özellikle iklim değişikliğine bağlı hastalık ve zararlılar, bakım, zirai mücadele ve depolama koşullarındaki aksaklıkların kalite kayıplarına neden olduğunu söyledi. Aflatoksin ve okratoksin sorunlarının, iç ve dış pazarlarda pazarlamayı olumsuz etkileyen en önemli faktörler arasında yer aldığını kaydetti.

İl Müdürlüğü olarak bu süreçlerin sağlıklı yürütülebilmesi için yoğun denetimler gerçekleştirdiklerini dile getiren Temiz, İncir Entegre ve Kontrollü Ürün Yönetimi (EKÜY) Projesi kapsamında 1.618 dekar alanda 54 üreticiyle çalışmaların sürdüğünü belirtti. İncir alanlarının yıl boyunca hastalık ve zararlılar yönünden izlendiğini, zarar eşiğine yaklaşılması durumunda üreticilerin çeşitli iletişim kanalları ile bilgilendirildiğini aktardı.

2023 yılında Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi kapsamında 21 bin 250 adet incir fidanı dağıtıldığını, 2024 başında ise Aydın Valiliği, İl Müdürlüğü ve Buharkent Belediyesi iş birliğiyle 17 dekarlık alanda ilek bahçesi kurulduğunu ifade etti. Sağlıklı ileğin kaliteli ürün elde etmek açısından kritik öneme sahip olduğunu vurgulayan Temiz, bu kapsamda ilek pazarlarında denetimler yapıldığını, vuruklu ve sağlıksız ileklerin imha edildiğini söyledi.

Bu yıl ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ege İhracatçı Birlikleri finansörlüğünde hayata geçirilen İncir Alanlarında Kerevet Projesi kapsamında, 12 ilçede toplam 11.814 adet kurutma kereveti dağıtılmaya başlandığını belirten Temiz, projenin 2 milyon 670 bin TL bütçeyle yürütüldüğünü dile getirerek, destek veren kurumlara teşekkürlerini iletti.

İncirin tarladan sofraya yolculuğunda eğitim faaliyetlerine de büyük önem verdiklerini ifade eden Temiz, 2024 yılında incir özelinde 3.067 katılımcı ile 207, bu yılın ilk 6 ayında ise 2.621 katılımcı ile 110 eğitim gerçekleştirdiklerini belirtti. Ayrıca, İncir Araştırma Enstitüsü iş birliğiyle 10 ilçede incir yetiştiriciliği ve depolama koşulları konusunda eğitimler verildiğini, İl Müdürlüğü’nün de bu eğitimlerde mevzuat yönüyle katkı sunduğunu aktardı.

İlde 142 kuru incir işleme ve paketleme tesisi ile 167 kuru incir deposu bulunduğunu söyleyen Temiz, gıda güvenliğinin sağlanması amacıyla geçen yıl 587, bu yılın ilk yarısında ise 217 denetim yapıldığını ifade etti.

Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü olarak, ülkemizin ve Aydın’ın incir üretimindeki lider konumunu sürdürmesi adına projeler ve çalışmalarla sektöre destek vermeye devam ettiklerini vurgulayan Ayhan Temiz, üreticiler ve sektör paydaşlarının iş birliğiyle bu sürecin daha da güçleneceğini belirterek, toplantının sektör ve Aydın için hayırlı olmasını diledi.

Toplantının ikinci oturum, Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur moderatörlüğünde gerçekleşti. Oturumda, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yusuf Gabay, Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Gıda ve Yem Şube Müdürü Figen Sezer Köksal ile Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğü Ziraat Mühendisi Figen Gül konuşmacı olarak yer aldı.

Katılımcıların aktif şekilde yer aldığı soru-cevap bölümü ile sektörel sorunlar, çözüm önerileri ve güncel gelişmeler değerlendirildi. Oda ve borsa başkanları, ziraat odası başkanları, üreticiler, tüccarlar ve ihracatçıların yoğun ilgi gösterdiği toplantıda, sezon öncesi sektörün mevcut durumu değerlendirilerek beklentiler ve öneriler istişare edildi.