25 Ekim 2025 Cumartesi
Aydın Ticaret Borsası tarafından düzenlenen 2025/2026 Sezonu Zeytin ve Zeytinyağı Sektör Toplantısı’nda, üyelerin sektörde karşılaştıkları sorunlar ve talepleri üzerine istişarelerde bulunuldu.
Toplantıya; Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, Aydın Ticaret Borsası Meclis Üyeleri, Aydın Tarım ve Orman İl Müdürü Ayhan Temiz, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) Başkan Yardımcısı Davut Er, kurum müdürleri, bölge oda ve borsa başkanları ile sektör temsilcileri katılım sağladı.
Aydın, Türkiye Zeytinyağı Üretiminde Üçüncü Sırada
Toplantının açılışında konuşan Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, zeytin ve zeytinyağı üretiminin ülke ekonomisi için stratejik öneme sahip olduğunu belirterek, Aydın’ın bu alandaki güçlü konumuna dikkat çekti.
Çondur, “Türkiye, dünya zeytinyağı üretiminde ikinci sırada yer alırken; Aydın, Türkiye üretiminde üçüncü sıradadır. Ülkemizde yağlığa ayrılan zeytin ağacı varlığının ve yağlık zeytin üretiminin %14’ü, sofralık zeytin ağacı varlığının %9’u ilimize aittir. Sofralık zeytin üretiminin ise %13’ü Aydın’dan karşılanmaktadır.” dedi.
Aydın, Zeytin ve Zeytinyağı İhracatında 50 Milyon Doların Üzerinde Katkı Sağladı
2024 yılında Türkiye genelinde 1 milyon 166 bin 318 ton sofralık zeytin üretimi gerçekleştiğini, bunun yaklaşık 152 bin 362 tonunun Aydın’da üretildiğini belirten Çondur, ihracat rakamlarını şöyle paylaştı:
“Ülkemiz, 2024-2025 sezonunda zeytinyağında 243 milyon 993 bin dolar, sofralık zeytinde ise 255 milyon 309 bin dolar ihracat gerçekleştirmiştir. Aydın ise bu dönemde ülkemize zeytinyağında yaklaşık 3 milyon 115 bin dolar, zeytinde ise yaklaşık 46 milyon 980 bin dolar katkı sağlamıştır. Aydın Ticaret Borsası’nda 2024–2025 sezonunda 29 bin 761 ton sofralık zeytin işlem görmüş, HMS ortalama satış fiyatı 60,13 TL olmuştur. Aynı dönemde 17 bin 878 ton zeytinyağı işlem görmüş ve HMS ortalama satış fiyatı 159,41 TL olarak gerçekleşmiştir.”
Türkiye, İhracatta Beşinci Sırada
Son beş yıllık ihracat ortalamalarına bakıldığında İspanya’nın ilk sırada yer aldığını belirten Çondur, İspanya’yı sırasıyla İtalya, Portekiz ve Yunanistan’ın izlediğini, Türkiye’nin ise beşinci sırada bulunduğunu ifade etti.
Değer bazında sıralamada ise İspanya’nın birinci, İtalya’nın ikinci, Portekiz’in üçüncü, Tunus’un dördüncü, Yunanistan’ın beşinci, Türkiye’nin ise altıncı sırada yer aldığını aktardı.
Son beş yıllık ithalat ortalamalarında ise İtalya’nın başı çektiğini, ikinci sırada ABD’nin, üçüncü sırada Fransa’nın geldiğini; değer bazında ise ilk sırada İtalya’nın, ikinci sırada ABD’nin ve üçüncü sırada İspanya’nın bulunduğunu belirtti.
Aydın Memecik Zeytini Avrupa Birliği’nde Tescillendi
Aydın’ın tarımsal değerlerinin tanıtımı, markalaşması ve uluslararası bilinirliğini artırmak amacıyla yürütülen coğrafi işaret çalışmalarına değinen Çondur, “Aydın Ticaret Borsası olarak Aydın Memecik Zeytinyağının ardından, Aydın Memecik Zeytini de Avrupa Birliği’nde Türkiye’nin 31. coğrafi işaretli ürünü olarak 12 Mart 2025 tarihinde tescil edilmiştir.” dedi.
Avrupa Birliği tescilli Aydın Memecik Zeytinyağının tanıtımı amacıyla bugüne kadar 34 ilde “Aydın Memecik Zeytinyağı Tadım ve Tanıtım Günleri” düzenlendiğini de vurguladı.
Markalaşma ve Sınai Mülkiyet Alanında Öncü Hizmet
Türkiye’deki ticaret borsaları arasında bir ilk olarak hizmete açılan Sınai Mülkiyet Danışma Birimi’nden bugüne kadar 40 farklı firmanın faydalandığını belirten Çondur, markalaşma, patent, faydalı model ve tasarım gibi alanlarda ücretsiz danışmanlık hizmeti sunulduğunu ifade etti.
Sektörün Sorunlarının Çözümü İçin Özverili Çalışmalar Sürüyor
Zeytin ve zeytinyağı sektörünün kamuoyu nezdinde daha güçlü bir sesle temsil edilmesi için yoğun çaba gösterdiklerini belirten Çondur, geçmiş yıllarda dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlamaların sektörü olumsuz etkilediğini, benzer kararların alınması sürecinde tüm paydaşların görüşlerinin dikkate alınması gerektiğini vurguladı.
Enerji ve maden sahalarına ilişkin kanun değişiklikleriyle zeytin alanlarının madenciliğe açılmasına dair düzenlemelere de değinen Çondur, “Zeytin, bu toprakların kadim bir mirasıdır. Bu mirasın korunması için söz konusu düzenlemelerin yeniden ele alınması gerekmektedir” dedi.
İklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin zeytin üretiminde de hissedilmeye başlandığını belirten Çondur, sektörün sürdürülebilir geleceği için ortak akıl ve iş birliğiyle hareket edilmesinin önemine dikkat çekti.
Aydın Memecik Zeytini ve Zeytinyağının AB Tesciliyle Benzersizliği Onaylandı
Aydın Tarım ve Orman İl Müdürü Ayhan Temiz, Aydın’ın bereketli toprakları ve üreticilerinin emeğiyle ülkemizin önemli tarım kentlerinden biri olduğunu belirtti. İlimizin geçtiğimiz yıl 517 bin ton zeytin üretimiyle, ülke üretiminde sofralıkta yüzde 13, yağlıkta yüzde 14 paya sahip olduğunu ifade etti. Temiz, Aydın Memecik ve Aydın Yamalak Sarısı zeytin çeşitlerinin coğrafi işaretli olduğunu, Aydın Memecik Zeytini ve Zeytinyağının AB tesciliyle benzersizliğinin onaylandığını söyledi. Üreticinin emeğini korumak, kaliteyi artırmak ve sürdürülebilir üretimi desteklemek amacıyla çalışmaların sürdüğünü belirten Temiz, toplantının sektör için hayırlı olmasını diledi.
Türkiye, 117 Farklı Pazarda Yer Aldı
EZZİB Başkan Yardımcısı Davut Er, 2024-2025 sofralık zeytin ihracatı sezonunun 30 Eylül 2025 itibarıyla tamamlandığını belirterek, toplam ihracatın miktar bazında yüzde 29 artışla 100 bin ton, değer bazında ise yüzde 22 artışla 255 milyon dolar seviyesine ulaştığını söyledi.
Yeşil zeytin ihracatının %34 artışla 23 bin tona, siyah zeytinin ise %28 artışla 77 bin tona ulaştığını belirten Er, Türkiye’nin 117 farklı pazarda yer alarak tarihinin en yüksek sofralık zeytin döviz gelirine ulaştığını vurguladı.
“Türk zeytinlerinin dünya sofralarında giderek daha fazla yer bulması, sektörümüzün güçlü performansını göstermektedir.” dedi.
Zeytin ve Zeytinyağı Sektörü Masaya Yatırıldı
Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Aişe Deliboran, enstitü faaliyetleri ve üreticilerin yaşadığı sorunlar hakkında bilgi verirken, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Doç. Dr. Murat Aktan da zeytin ve zeytinyağının ulusal ve uluslararası ticaretteki yeri konusunda sunum yaptı.
Sunumların ardından, Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur’un moderatörlüğünde gerçekleştirilen soru-cevap bölümünde, Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Gıda ve Yem Şube Müdürü Hafize Kendirlioğlu, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şubesi Ziraat Mühendisi Ata Evren Demirtaş ve Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Yüksek Ziraat Mühendisi Dr. Mehmet Ulaş konuşmacı olarak yer aldı.
Zeytin ve Zeytinyağı sektöründe yaşanılan sorunların çözümü noktasında atılması gereken adımların ve alınması gereken önlemlerin aktarıldığı toplantıda, üyeler ile zeytin ve zeytinyağı sezonunun mevcut durumu değerlendirildi. Toplantı boyunca gündeme gelen tüm sorunların çözümü için ortak hareket etme kararı alan sektör temsilcileri, konularla ilgili çalışmaların yürütülmesi noktasında fikir alışverişinde bulundu.